Kraków
Administracyjną stolicą Małopolski jest Kraków, jedno z najstarszych miast w kraju. Jak powszechnie wiadomo, to miejsce było niegdyś siedzibą polskich królów a przede wszystkim drugą stolicą Polski. To miasto ma ponad tysiącletnią historię, jak i również bogate jest w bardzo wartościowe zabytki architektoniczne, znane na całym świecie. Jest to także miejsce pochówku najzacniejszych królów Polski.
Miasto położone w południowej Polsce nad Wisłą, drugie w kraju pod względem liczby mieszkańców i powierzchni.
Historia: Tereny obecnego Krakowa zamieszkałe były od czasów prehistorycznych. Badania archeologiczne dowodzą, iż najstarsze ślady pobytu człowieka pochodzą z okresu paleolitu (około 100 tys. lat p.n.e.). Z czasem na terenie dzisiejszego Krakowa przybywało siedzib ludzkich. Osady powstawały na żyznych terenach nadwiślańskich i okolicznych rzek. Wokół rozpościerały się wzgórza, ważne jako ośrodki obronne (w tym najważniejszy – Wawel, niedaleko znajdowały się lasy Puszczy Niepołomickiej oraz bogactwa naturalne jak sól kamienna. Niewątpliwie te dogodne walory środowiska naturalnego sprzyjały pierwszemu osadnictwu na ziemiach krakowskich.
Na przełomie w VII i VIII w Krakowie powstały prawdopodobnie kopce Krakusa (legendarnego założyciela miasta) i Wandy (co nie chciała Niemca). Historyczna część miasta znajdowała się na Wawelskim Wzgórzu, otoczonym rozlewiskami Wisły. Powstanie tutejszego grodu i podgrodzia datuje się na wiek IX, wówczas stał się on ważnym ośrodkiem plemiennego państwa Wiślan.
W wieku X Mieszko I wcielił Kraków w granice państwa polskiego. Od tego momentu historia miasta splata się z dziejami Polski. Kolejni władcy przyczyniali się do rozbudowy i rozwoju miasta, w którym w XII wieku istniała zasobna biblioteka i szkoła katedralna będąca wówczas najlepszą polską uczelnią. Panowanie Kazimierza Wielkiego okazało się dla miasta bardzo istotne, jego koronacja miała miejsce 24 kwietnia 1333 roku. W dwa lata później – 27 lutego 1335 r. król założył nowe miasto – Kazimierz, które otoczono osobnymi fortyfikacjami i nadano przywileje.
Kraków w XV wieku, jako siedziba Jagiellonów stał się stolicą monarchii, ośrodkiem ożywionego rozwoju kulturalnego, artystycznego i naukowego. W tym czasie w mieście przebywał Wit Stwosz – autor słynnego ołtarza w kościele Mariackim, a także kształcił się Mikołaj Kopernik.
W 1905 r przez Kraków przetoczyła się fala demonstracji, pochodów i strajków w odpowiedzi na wybuch rewolucji rosyjskiej, a w latach 1912-1914 w mieście przebywał Włodzimierz Ilijicz Lenin.31 października 1918 r Kraków jako jedno z pierwszych miast w Polsce uzyskał wolność po I wojnie światowej. W dwudziestoleciu międzywojennym Kraków stał się dla całej Rzeczypospolitej zapleczem kadry politycznej, administracyjnej oraz wojskowej, ale przede wszystkim ośrodkiem kultury i sztuki. Z czasem Niemcy, w obawie przed Armią Czerwoną rozpoczęli obwarowywać miasto, budowali zapory, bunkry i schrony, a nawet planowano całkowicie zniszczyć Wawel. Mimo to 17 stycznia 1945 r wojska radzieckie dotarły do Krakowa i już następnego dnia wyparły Niemców z miasta. Kraków był wolny. 21 stycznia przybyli przedstawiciele Rządu Tymczasowego. Rozpoczęto likwidację śladów pobytu okupanta oraz odbudowywanie zabytków, kultury i gospodarki Krakowa. Intencją ówczesnych władz stało się jednak ograniczenie w mieście roli inteligencji, efektem czego była budowa Nowej Huty i napływ robotników.
Plany te na szczęście nie ziściły się i obecnie Kraków jest jednym z najważniejszych ośrodków kulturalnych i naukowych w całej Polsce, cenionym także w Europie. To właśnie środowiska artystyczne i naukowe kształtują charakter miasta i stanowią jego największy atut. Przez wieki nagromadziło się tutaj wiele zabytków, dzieł architektury i sztuki, zarówno świeckiej, jak i sakralnej. Amatorzy rozrywki także znajdą tutaj coś dla siebie. Słowem – miasto marzeń !
Zabytki Krakowa:
Kościół Mariacki
Sukiennice
Zamek na Wawelu
Katedra na Wawelu
Kazimierz
Barbakan
